Q: เป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ สามารถกินอาหารทดแทนเพื่อช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้หรือไม่

A: คุณแม่ที่เป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ จะได้รับคำแนะนำจากแพทย์ให้ควบคุมอาหาร เพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด หลายคนมักประสบปัญหาในการควบคุมอาหาร และมีความกังวลในการเลือกอาหารเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และยังมีข้อสงสัยเกี่ยวกับ ‘อาหารทดแทนสำหรับผู้เป็นโรคเบาหวาน’ ว่าสามารถใช้ได้กับคนที่เป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์หรือไม่

คำตอบคือ อาหารทดแทนสามารถใช้ได้กับคนเป็นโรคเบาหวานทั่วไป และคนที่เป็นโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ เพราะในอาหารทดแทนสำหรับผู้เป็นโรคเบาหวานมีคุณค่าทางโภชนาการครบถ้วนเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย และมีส่วนช่วยให้คุณแม่ตั้งครรภ์ที่เป็นโรคเบาหวานควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดีขึ้น

Q: ทำไมคนเป็นโรคเบาหวานต้องควบคุมอาหาร

A: เหตุผลที่คนเป็นโรคเบาหวานจำเป็นต้องควบคุมอาหาร

• ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม

• ช่วยควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม

• ช่วยลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากโรคเบาหวาน เช่น มือเท้าชา เส้นเลือดหัวใจตีบ เส้นเลือดสมองตีบ ความดันโลหิตสูง ต้อกระจก ไตวาย อัมพาต เป็นต้น

• ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดอาการหมดสติจากภาวะเป็นกรดในเลือด ซึ่งเป็นผลมาจากระดับน้ำตาลในเลือดสูง

• ช่วยส่งเสริมให้มีร่างกายแข็งแรง สามารถใช้ชีวิตและทำงานได้อย่างคนปกติ

Q: เป็นโรคเบาหวาน พยายามควบคุมอาหาร จะกินอะไรดี

A: อาหารของคนเป็นโรคเบาหวาน ความจริงแล้วไม่ได้ต่างจากอาหารของคนทั่วไป เพียงแต่ต้องใส่ใจและระมัดระวังในการเลือกกินบางอย่างเพิ่มขึ้นเท่านั้นเอง

• จำกัดปริมาณแป้ง ข้าว ก๋วยเตี๋ยว ขนมจีน และเส้นต่างๆ มื้อละไม่เกิน 2 ทัพพี ขนมปังไม่เกิน 2 แผ่น น้ำตาลไม่เกินวันละ 6-8 ช้อนชา

• จำกัดผักประเภทหัว มันเทศ ฟักทอง ข้าวโพด แคร์รอท เพราะมีแป้งเยอะ แต่ก็มีประโยชน์ โดยอาจกินทดแทนข้าว หรือกินแทนมื้อว่าง ครั้งละ 2 ชิ้น (ชิ้นขนาดนิ้วชี้กับนิ้วกลางรวมกัน) 

• กินผักเพิ่มขึ้น (ใบและก้าน) ทั้งปริมาณและความหลากหลายในแต่ละมื้อ นอกจากได้วิตามิน
  แร่ธาตุและช่วยเพิ่มกากใยอาหาร ยังช่วยลดปริมาณการกินข้าวและอาหารอย่างอื่นลง

• กินอาหารทดแทน ในบางมื้อแทนมื้ออาหารหลัก หรือเสริมระหว่างมื้อ  เพื่อช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ควบคุมพลังงานจากอาหาร และควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม

Q: คนเป็นโรคเบาหวาน ควรกินอาหารวันละกี่มื้อ

A: ยังมีคนที่เข้าใจผิด คิดว่าการกินอาหารเพียงวันละ 1 หรือ 2 มื้อ จะช่วยทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลงแต่ความจริงแล้ว ข้อปฏิบัติที่ถูกต้องคือ คนเป็นโรคเบาหวานควรกินอาหารให้ครบทั้ง 3 มื้อหลัก คือ มื้อเช้า มื้อกลางวัน มื้อเย็น และควรกินให้ตรงเวลา

สำหรับคนเป็นโรคเบาหวานที่ต้องฉีดอินซูลิน หรือมีประวัติน้ำตาลในเลือดต่ำบ่อยๆ อาจต้องแบ่งมื้อ อาหารออกเป็น 4-6 มื้อ  คือมื้อหลักและระหว่างมื้อ  เช่น ดื่มนมพร่องมันเนย 1 กล่อง,  รับประทานผลไม้ 1 จานเล็ก หรือกินอาหารทดแทนครึ่งแก้วเสริมระหว่างอาหารมื้อหลักแต่ละมื้อ

Q: ทำอย่างไรดี เมื่อต้องไปรับประทานอาหารนอกบ้าน

A: ข้อปฏิบัติอย่างง่ายสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน เมื่อต้องไปรับประทานอาหารนอกบ้าน

• เลือกอาหารประเภทผักสด สลัดน้ำใส หรือซุปน้ำใส

• หลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสหวานจัด ขนมหวาน อาหารที่มีไขมันสูง แกงที่มีกะทิ และอาหารชุบแป้งทอด 

• เลือกดื่มน้ำเปล่า งดเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของน้ำตาล น้ำหวาน น้ำอัดลม และเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์

• กินอาหารแค่พอดี  ไม่เยอะเกินเพราะอาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นได้

• นำ ‘อาหารทดแทน’ ติดตัวไปด้วย ในกรณีที่มีข้อจำกัดในการหลีกเลี่ยงอาหาร
  
   

TH.2023.38813.GLU.1 (v1.0) ©2023Abbott